AFFA idarəçiliyində obyektivlik çatışmazlığı: Maqsud Adıgözəlovun təsiri – TƏHLİL
Azərbaycan futbolunun idarəçiliyində şəffaflıq və obyektivlik uzun illərdir mübahisə mövzusudur. Son hadisələr isə bu narahatlıqları daha da gücləndirib. AFFA İcraiyyə Komitəsinin tərkibində "Sabah" klubunun prezidenti Maqsud Adıgözəlov və "Qarabağ" klubunun baş məşqçisi Qurban Qurbanov yer alır, lakin digər klublar təmsil olunmur. Bu qeyri-bərabər təmsilçilik futbolun taleyinin məhdud bir qrupun nəzarətində formalaşdığını göstərir və idarəçilikdə balans prinsipinin ciddi şəkildə pozulduğunu ortaya qoyur.
Xüsusilə, legioner limitinin ləğvi məsələsində Maqsud Adıgözəlovun dominant rolu və onun təkidi ilə bu qərarın qəbul edilməsi idman idarəçiliyində fərdi maraqların ümumi strategiyadan üstün tutulduğunu göstərir. Bir klub prezidentinin təşəbbüsü ilə belə fundamental qaydanın dəyişdirilməsi Azərbaycan futbolunun gələcəyini şübhə altına alır. Halbuki bəzi klublar limitin ləğvinə qarşı çıxaraq, bunun yerli futbolçuların inkişafına ciddi maneə olacağını bildiriblər. Lakin onların mövqeyi nəzərə alınmayıb.
Avropa və dünya futbolunda federasiya idarəçiliyinin əsas prinsipi maraqların toqquşmasının qarşısının alınması və qərarvermənin müstəqil qurumlar tərəfindən həyata keçirilməsidir. İngiltərə Premyer Liqası, Bundesliqa və Fransa Futbol Federasiyası kimi aparıcı futbol qurumlarında klub prezidentlərinin və baş məşqçilərinin federasiya səviyyəsində qərarvermədə dominant təsir imkanları məhduddur. Bu qərarlar müstəqil ekspertlər, keçmiş futbolçular və idman siyasəti üzrə mütəxəssislər tərəfindən verilir.
Bundan əlavə, UEFA və FIFA-nın etik kodeksi açıq şəkildə bildirir ki, maraqların toqquşması hallarında həmin şəxslər qərarvermə prosesindən uzaqlaşdırılmalıdır. Əgər bu prinsip Azərbaycan futbolunda tətbiq edilsəydi, Maqsud Adıgözəlovun legioner limiti məsələsində əsas söz sahibi olması etik pozuntu kimi qiymətləndirilərdi.
Qərarın obyektiv əsaslar olmadan, məhdud bir dairənin təkidi ilə qəbul edilməsi Azərbaycan futbolunun inkişaf perspektivlərinə ciddi zərbə vurur. Əsas problemlər isə bunlardır:
1. Maraqların toqquşması – Maqsud Adıgözəlovun həm İcraiyyə Komitəsinin üzvü, həm də klub prezidenti kimi qərarlara təsir etməsi idarəçilikdə neytrallıq prinsipini pozur.
2. Qərarların legitimliyi – Legioner limiti kimi fundamental bir qaydanın digər klubların iştirakı olmadan dəyişdirilməsi, futbol idarəçiliyinə ictimai etimadı zəiflədir və sistemin qeyri-şəffaf olduğunu göstərir.
3. Milli futbolçuların inkişaf perspektivi – Limitin ləğvi yerli futbolçuların əsas heyətdə yer almasını çətinləşdirəcək, onların inkişafını ləngidəcək və milli futbolun uzunmüddətli strategiyasına zidd olacaq.
4. İdarəetmə islahatlarının zəruriliyi – AFFA İcraiyyə Komitəsinin tərkibi müstəqil şəxslərlə gücləndirilməlidir. Qərarvermə prosesində peşəkar idarəçilər, keçmiş futbolçular və idman siyasəti üzrə mütəxəssislər əsas rol oynamalıdır.
AFFA-nın idarəçilik sistemində köklü dəyişikliklər aparılmadığı müddətcə, Azərbaycan futbolunun davamlı inkişafı qeyri-mümkündür. Maqsud Adıgözəlovun bu qədər böyük təsirə malik olması və federasiyanın bunu tənzimləyə bilməməsi futbolun gələcəyini təhlükə altına qoyur.
Beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq, İcraiyyə Komitəsində klub rəhbərlərinin dominantlığı azaldılmalı, müstəqil qərarverici institutlar yaradılmalıdır. Əks halda, Azərbaycan futbolu ümumi inkişaf məqsədlərinə deyil, məhdud qrupun şəxsi maraqlarına xidmət edən bir sistemə çevriləcək.
Azərbaycan futbolunun gələcəyi yalnız şəffaf və ədalətli idarəçiliklə təmin oluna bilər. Əks halda, gələcəkdə daha dərin struktur problemləri qaçılmaz olacaq.
Mirələm Həsənli
